Δεξιότητες: Ενδιαφέρομαι και ενεργώ - κοινωνική συναίσθηση: "Συνεργασία στο νηπιαγωγείο".

 Χρονική περίοδος: Ιανουάριος- Φεβρουάριος 2023. 

Σκοπός του προγράμματος είναι να προωθήσει την έννοια της συνεργασίας στο νηπιαγωγείο

Στόχοι είναι τα παιδιά να συνεργαστούν με δραστηριότητες ανά ζεύγη, μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες, προκειμένου να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργασίας. Δίνεται κυρίως έμφαση, στην ανάπτυξη Δεξιοτήτων Μάθησης και πιο συγκεκριμένα: δεξιοτήτων επικοινωνίας, κριτικής σκέψης,   προσαρμοστικότητας, υπευθυνότητας, πρωτοβουλίας, δημιουργικότητας, στην ανάπτυξη    κοινωνικών δεξιοτήτων,  ενσυναίσθησης, καθώς και στις δεξιότητες του νου, στρατηγική σκέψης, επίλυσης προβλημάτων. (Ι.Ε.Π.)

Στην έναρξη της θεματικής ενότητας, ακουγόταν το μουσικό κομμάτι: "Όπου υπάρχει αγάπη" του Στ. Βαρελά με την παιδική χορωδία του Σπ. Λάμπρου, το οποίο μας εισήγαγε στην θεματική ενότητα "συνεργασία στο νηπιαγωγείο" (στην παρακάτω εικόνα μπορείτε να το δείτε και να το ακούσετε) 

Δραστηριότητα 1^η: «Αισθητικοκινητική δράση –χρήση σώματος ως εκφραστικό μέσο". Θεατρικό παιχνίδι. «Ας γνωριστούμε        παίζοντας»

Αξιοποιώντας το θεατρικό παιχνίδι, τα παιδιά κινούνταν με σκοπό να εκφραστούν, απελευθερώνοντας σώμα και σκέψη. Με το χτύπημα του ταμπουρίνου, περπατούν με διάφορα παραγγέλματα, ελεύθερα  και στο σταμάτημα  "παγώνουν".  Με τις ανάλογες οδηγίες δημιουργήθηκαν τυχαίες ομάδες δύο παιδιών.

«Τα ζευγάρια συστήνονται από κοινού». Τα ζευγάρια στάθηκαν ο ένας απέναντι στον άλλο και συστήνονταν από κοινού, λέγοντας το όνομά και το αγαπημένο τους παιχνίδι, μοιράζοντας τις εκφράσεις. Για παράδειγμα ο «Α» λέει "Με  λένε  ...(όνομα)" και ο «Β» απαντά   "το αγαπημένο μου παιχνίδι είναι..." . Αλλάζουν ρόλους και όλοι εκφράζονται. Τους ακούει η υπόλοιπη ομάδα παιδιών.

Στη συνέχεια, ζωγραφίζουν τα ζευγάρια από κοινού, το αγαπημένο παιχνίδι, όχι όμως το δικό τους, αλλά του άλλου και το παρουσιάζουν.

Δραστηριότητα 2^η: «Γνωρίζω καλύτερα τον εαυτό μου και χαρίζω στον άλλον κάτι θετικό» 

Στόχος της συγκεκριμένης δραστηριότητας είναι αφενός η έκφραση προτιμήσεων και η αναγνώριση θετικών ιδιοτήτων που διαθέτουν τα ίδια για τον εαυτό τους, με στόχο να αναπτύξουν μία θετική εικόνα και αφετέρου η αναγνώριση θετικών χαρακτηριστικών που βλέπουν και θαυμάζουν στους άλλους.  

Τα παιδιά και από τα δύο τμήματα, δίνοντας το ένα στο άλλο  "ένα λουλούδι" και στη συνέχεια το "τικ τακ μπουμ", εκφράζονται.

Δραστηριότητα  στα Αγγλικά:

Τα παιδιά μαθαίνουν, εκφράζονται και δημιουργούν, μέσω των αγγλικών, με την Miss Barbara.  

Χωρίζονται σε ζευγάρια και μοιράζονται την έκφραση "I love you my friend ...". 

Παίρνουν μια καρδιά - παζλ, όπου σε αυτήν, ο ένας ζωγραφίζει τον άλλο. Στο τέλος και τα δύο τμήματα, δημιουργούν ομαδική αφίσα.

Δραστηριότητα 3^η : «Η αρχική μου ιδέα…!»

Στόχος είναι η ανίχνευση αρχικών ιδεών των παιδιών για την έννοια της συνεργασίας και  καταγραφή αυτών ατομικά.  Στον ελεύθερο χώρο έχουν τοποθετηθεί αραιά απλωμένα χαρτιά Α4 και οι μολυβοθήκες με τους μαρκαδόρους. Με το ταμπουρίνο, δόθηκαν ήχοι διαφόρων ρυθμών, όπου τα παιδιά περπατούσαν στις εναλλαγές αυτών, χωρίς να μιλούν ούτε να αγγίζονται μεταξύ τους.  Όταν τα παιδιά  αποκτώντας έναν καλό ρυθμό βαδίσματος και παύσης, κατάφεραν να συγκεντρωθούν, επέλεξαν ένα χαρτί, κάθισαν κάτω και ζωγράφισαν ό,τι  τους έρχεται στο μυαλό, όταν ακούνε τη λέξη «συνεργασία».  

    Στη συνέχεια, όλοι μαζί εξέφρασαν τις σκέψεις τους, τις κατέγραψαν και δημιούργησαν το  αρχικό ιδεόγραμμα.

Δραστηριότητα 4^η :Ομαδικά παιχνίδια.

Στόχος η συνεργασία σε μικρότερες  και μεγαλύτερες ομάδες. Αναστοχασμός και συζήτηση για τις συμπεριφορές   που διευκολύνουν ή εμποδίζουν τη συνεργασία.

 «Πάρε τη θέση του άλλου αλλά μην πεις κουβέντα!» (κινητική δραστηριότητα)

Δόθηκε έμφαση στα αντανακλαστικά και στο ζέσταμα του σώματος, τα οποία είναι στοιχεία που βοηθούν στην προετοιμασία της ομάδας.

Κινητική δραστηριότητα: Τα παιδιά σε κύκλο κοιτάζονται, χωρίς να μιλούν και όταν συναντήσουν το βλέμμα κάποιου, στο ηχητικό ερέθισμα, αλλάζουν θέση. Όταν κατάφεραν να συγκεντρωθούν έπαιξαν το παιχνίδι "Βοήθησε την μπάλα να φτάσει στον προορισμό της".  Χωρίζονται αρχικά σε ζευγάρια και μεταφέροντας μια μπάλα συνεργάζονται για να την φτάσουν, χωρίς να τους πέσει, σε ένα καλάθι.

Σε μεγαλύτερες ομάδες: Όλα τα παιδιά έγιναν μία ομάδα όπου προσπάθησαν να φτάσουν το μπαλόνι στο καλάθι, με διάφορους τρόπους, που πρότειναν και τα ίδια.

 

Επίσης έπαιξαν ένα μπαλόνι, όλοι μαζί , με τον όρο να μην τους πέσει κάτω.

Παραδοσιακά παιχνίδια: "Η μικρή Ελένη" και "Γύρω γύρω όλοι"

Σκυταλοδρομία χρωμάτων: χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και προσπάθησαν να τοποθετήσουν χρωματιστά ρολά στα ανάλογα πλακάκια - χρώματα.

 Στο τέλος έγινε συζήτηση και αναστοχασμός με τις ρουτίνες σκέψεις.

"Τι έγινε στα παιχνίδια;"

Πόσα παιδιά συμμετείχαν;"

Πως κατάφεραν να τα παίξουν;"

"Ποιες σκέψεις έκαναν όταν συνεργάστηκαν με τους συμμαθητές τους;"

Τους δυσκόλεψε κάτι; 

"Τι ήταν αυτό που τους άρεσε στη συνεργασία και γιατί".  

Έτσι άρχισαν να ανακαλύπτουν ότι για να συνεργαστούν χρειάζεται να είναι ομάδα παιδιών (είτε δύο είτε περισσότερα), να είναι κάποιος υπεύθυνος που θα δίνει οδηγίες,  αλλά και θα ακούει και τις προτάσεις των άλλων, να ακολουθούν κανόνες, να συμμετέχουν για την επίτευξη ενός κοινού σκοπού.

Δραστηριότητα  5^η : «Καλωσορίζοντας τους εξωγήινους! »

Στόχος είναι τα παιδιά μέσα από διάφορες συμβάσεις να προσπαθήσουν να επικοινωνήσουν με ποικίλους τρόπους όπως εξωλεκτικά, με κινήσεις, ήχους, εκφράσεις προσώπου, με γλώσσα ακαταλαβίστικη μέσω αυτοσχεδιασμών, να μεταφέρουν μηνύματα μέσω σχεδίου και τέλος να επικοινωνήσουν λεκτικά χωρίς όμως να έχουν οπτική επαφή.

Τα παιδιά έχουν χωριστεί σε ομάδες τριών παιδιών, επιλέγοντας μεταξύ τους ρόλους.  Με ελεύθερο αυτοσχεδιασμό εκφράζονται, κρατώντας κούκλες κουκλοθεάτρου.

Έτσι "ένας εξωγήινος επισκέπτεται τον πλανήτη γη και συναντά έναν γήινο (κούκλα). Μιλώντας ακαταλαβίστικη γλώσσα  του λέει για τον πλανήτη του. Δυστυχώς όμως δεν μπορεί να συνεννοηθεί και χρειάζεται κάποιον μεταφραστή (άλλη κούκλα). Εκεί ο γήινος του κάνει ερωτήσεις και ο μεταφραστής τις επικοινωνεί».

Στη συνέχεια ζωγράφισαν σε μικρότερες ομάδες τους πλανήτες, σύμφωνα με τις περιγραφές του εξωγήινου, 

 με πολλή φαντασία:

«Οι εξωγήινοι μας δίνουν οδηγίες για την κατασκευή ενός ρομπότ»

Τα παιδιά έχουν χωριστεί σε ομάδες τριών- τεσσάρων παιδιών, για να κατασκευάσουν με τουβλάκια, το "καταπληκτικό ρομπότ" του εξωγήινου. Έτσι ένα παιδί παίζοντας το ρόλο του εξωγήινου, κάθεται πλάτη με τα άλλα παιδιά, χωρίς να έχει οπτική επαφή μαζί τους, τους δίνει οδηγίες, με τις οποίες προσπαθούν να συνεργαστούν και να το κατασκευάσουν.

 Το αποτέλεσμα των κατασκευών συζητήθηκε στην ολομέλεια. Επίσης και ο τρόπος που επιτεύχθηκαν οι κατασκευές. Κάποιες ομάδες δυσκολεύτηκαν να συνεργαστούν και να ακολουθήσουν οδηγίες χωρίς να βλέπουν.
 

Δραστηριότητα  5^η : «Δημιουργώντας την πυραμίδα της συνεργασίας"

Αφού αναφέρθηκαν τα βασικά χαρακτηριστικά του σχήματος πυραμίδας, όλα τα παιδιά συνεργάστηκαν και δημιούργησαν με τα σώματά τους την "πυραμίδα της συνεργασίας"

Στη συνέχεια δημιούργησαν ομαδικό έργο. 

Δραστηριότητα  6^η : «Κάθε πρόβλημα έχει... λύση".

Διαβάστηκε το παραμύθι ¨Η σκάλα της αγάπης", οπού σε αυτό "η συνεργασία κάνει τα αδύνατα δυνατά και τα τοσοδούλικα μυρμηγκάκια σούπερ ήρωες"

για να το ακούσετε πατήστε στην εικόνα.

Με αφορμή το  παραμύθι τέθηκε ποιο είναι το πρόβλημα και ποια η λύση.

Στη συνέχεια γνώρισαν κάποια σύμβολα σε καρτέλες. 

Σε κάποιες άλλες, παρουσιάστηκαν προβληματικές καθημερινές καταστάσεις, που προκύπτουν στα παιδιά.  Οι καρτέλες είναι από τη διεύθυνση freepick.com  

                                           

Κρατώντας αυτές τις καρτέλες και περπατώντας το συμβολικό  διάδρομο επίλυσης προβλημάτων, με τη βοήθεια και των άλλων παιδιών, προσπάθησαν να βρουν τις λύσεις.

 

Δίνοντας τίτλο και συζητώντας "Τι είναι αυτό που βλέπουν, πως σκέφτονται και τη λύση θα έδιναν" ζωγράφισαν για αυτές.

Συνοψίζοντας έγινε καταγραφή αυτών για την έννοια της συνεργασίας.

Δραστηριότητα  6^η : «Η τελική μου ιδέα..."

Αξιολογώντας τις δραστηριότητες , λίγο πριν το τέλος, τέθηκαν οι ερωτήσεις για την έννοια της συνεργασίας. "Εάν ήταν χρώμα: ποιο χρώμα θα ήταν, εάν ήταν σύμβολο ποιο θα έκανες και εάν ήταν εικόνα πως θα τη ζωγράφιζες και τι θα έλεγες για αυτή".

Με αυτές τις έννοιες και ιδέες των παιδιών,  και με αφορμή τον πίνακα του Βασιλί Καντίσκυ "ομόκεντροι κύκλοι" 

δημιουργήθηκε 

"Ο κύκλος της συνεργασίας"

Λέξεις, ιδέες, σκέψεις, απόψεις, φαντασία, χρώματα, ομάδα, βρίσκονται μέσα σ' αυτόν. 

Φυσικά στο νηπιαγωγείο, καθημερινά συνεχίζεται η προσπάθεια συνεργασίας, 

γιατί αυτή "είναι που κάνει τα αδύνατα δυνατά". 

"Μόνοι μπορούμε να κάνουμε τόσα λίγα, μαζί μπορούμε να κάνουμε τόσα πολλά".

(Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι εγκεκριμένο από το Ι.Ε.Π.  του Υπουργείου Παιδείας, προσαρμοσμένο με ιδέες και προτάσεις, των νηπιαγωγών του σχολείου μας)